Mentir

Í sambandi við at ársins mammudagur verður sunnudagin 10. mai, viðmæli eg niðanfyri 9 bøkur. Felags fyri allar bøkurnar er, at tær antin á einhvønn hátt viðgera fjølbroytta mammuleiklutin, ella at tær á annan hátt hóska seg væl til mammur at lesa. Talan er bæði um føroyskar og útlendskar bøkur.  Hvør veit, møguliga fært tú við bókaviðmælunum íblástur til, hvussu tú kanst hjúkla um mammu tína sunnudagin? Ella fært tú møguliga íblástur til komandi bókina á tínum egna náttborði? Góðan lesihug!  Ein táttur er silvur eftir Sólrúna Michelsen Síðst í 19. øld doyr ein mamma í barsilssong, har pinkubarnið eisini doyr. Eftir sita maður og 10 børn í djúpari sorg, sum verður tagd burtur. Eftir eini tíð giftist pápin við aðrari bygdarkvinnu, børnini verða spjadd, og ymiskar lagnur spyrjast burturúr. Tvær døtur flyta til Danmarkar at búgva, og skapa sær har tvey ymisk familjulív: onnur fylgir samfelagsnorminum í tíðini tá, meðan hin er uppreistrarsinnað og ger tilvitað upp

Í ár eru tað 120 ár síðan, at havnarmaðurin William Heinesen var borðin í heim. Ymisk tiltøk hava verið á skránni í hesum sambandi fyri at fagna Williami og rúgvusmikla verki hansara, sum m.a. fevnir um skaldsøgur, yrkingasøvn, leikir og myndlist. Á Mentum vilja vit eisini vera við í fagnaðinum, og tískil ber niðanfyri til at lesa eina stutta heildarviðgerð av hansara yrkingasavni Hymne og harmsang, sum Gyldendal gav út í 1961, og sum í 1984 var endurprentað í Samlede digte. Vónandi kann viðgerðin vera við til at gloppa einar dyr, soleiðis at tit síggja bókmentaliga skattin, sum William Heinesen hevur latið okkum.  Hymne og harmsang  í síni heild William Heinesen gav tilsamans 7 yrkingasøvn út.  Hymne og harmsang  var nummar 6 í hesi røðini. Savnið var slóðbrótandi á fleiri hættir, t.d. var tað tað fyrsta yrkingasavnið hjá Williami, sum fekk heitið, sum ikki hevur beinleiðis tilsipingar til náttúruna. Hetta er áhugavert, tí William var altíð nærlagdur, tá ið hann valdi heit

Margit M. Baadsager: Góða systir – ein dagbók til Arnvør. Sprotin 2019. 411 síður. Vegleiðandi søluprísur er 298 kr. Í november 2015 fekk 38 ára gamla fekk Arnvør á Torkilsheyggi staðfest heilakrabba, sum bar við sær, at hon misti sítt stutttíðarminni. Støðan gjørdi, at eldra systir hennara, Margit, bretti upp armar og fór undir at skriva eina dagbók. Endamálið við dagbókini var, at hon kundi vera eitt amboð til Arnvør at fáa samanhang í sítt lív, tá ið hon hevði bast herviligu sjúkuni: -Eg vil vera tín geymi, meðan tú ert sjúk. Tá ið tú verður frísk aftur, kanst tú lesa dagbókina og verða dagførd. Kenna søguna um, hvat tú og tín familja hava verið ígjøgnum. Arnvør gjørdist ikki frísk og fekk ongantíð møguleika at lesa dagbókina og verða dagførd um sína sjúkralegu, men tann møguleikan hava vit onnur nú fingið. Bókin nemur hjartastreingirnar, tí við skemti og álvara verður á jarðbundnan hátt greitt frá familjulívinum hjá eini vanligari føroyskari familju,